Бу ҳақда фуқаролик ҳолати далолатномаларини рўйхатга олиш қоидаларига киритилган ҳукумат қарорига биноан ўзгаришлар киритилди.
Вазирлар Маҳкамасининг “Никоҳ, оила ва фуқаролик ҳолати далолатномаларини рўйхатга олиш соҳасидаги норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тизимлаштириш тўғрисида”ги қарорига киритилган ўзгаришларга кўра, жинсини ўзгартириш ҳолати эндиликда исм, фамилия ва отасининг исмини (ФИО) ўзгартириш учун асос бўлади.
Эндиликда жинсини ўзгартирган фуқаро исм, фамилия ва отасининг исмини ўзгартириш ҳақида ҳам ариза бера олади. Бунинг учун соғлиқни сақлаш муассасаси томонидан жинсни ўзгартириш тўғрисида берилган тиббий хулоса тақдим этилиши керак.
“Масалан, Дилшод исмини ҳеч қандай тўсиқларсиз Дилшодага ўзгартириш мумкин”, – деб ёзди собиқ депутат Расул Кушербаев.
Аввал (139-бандга кўра) жинсини ўзгартирган тақдирда туғилганлик, вафот этганлик, никоҳ ва бошқа гувоҳномаларга ўзгартириш киритиш мумкин эди, бироқ исм-шарифни фақат тарихий ва миллий анъаналар асосида, Ўзбекистон Республикаси “Давлат тили тўғрисида”ги қонуннинг 15-моддасига биноан ўзгартиришга рухсат берилган эди.
Қоидаларнинг янги таҳририга кўра, ФИО қуйидаги ҳолларда ўзгартирилиши мумкин:
• Ўзбекистон Республикаси “Давлат тили тўғрисида”ги қонуннинг 15-моддасига мувофиқ;
• Суд қарорига асосан;
• Агар исм ёки фамилия нохуш ёки ёқимсиз эшитилса;
• Агар исм ёки фамилия миллийликка мос келмаса;
• Истак бўйича – турмуш қуришдан олдинги фамилияга қайтиш (турмуш даврида ёки ажрашгач);
• Оила аъзолари умумий фамилия олишни истаса (агар никоҳ тузилганида бундай фамилия олинмаган бўлса);
• Фарзандларнинг отаси, онаси, онанинг турмушдан олдинги фамиляси ёки ўгай ота/васий фамилиясини олишини исташ ҳолатида;
• 16 ёшга тўлган шахс учун оталикни белгилашда;
• Жинс ўзгартирилганда.